[ONI to robią nie tylko "badają"...  A tych stron w dokumencie jest ponad 51  MD]

www.mswia.gov.pl/download.php?s=1&id=4589

Aleksandra Gliszczyńska

Katarzyna Sękowska-Kozłowska

Roman Wieruszewski

Monitorowanie treści rasistowskich, ksenofobicznych i

antysemickich w polskiej prasie

Raport przygotowany na zlecenie MSWiA

Poznańskie Centrum Praw Człowieka Instytutu Nauk Prawnych PAN, Poznań 2007

Struktura raportu:

Część I

Założenia metodologiczne

1. Cel i podstawy przyjętych założeń……………………………… .. str. 5

2. Rekonstrukcja roboczych definicji………………………………… str. 9

Część II

Raport cząstkowy

1. Informacja na temat źródeł………………………………………… str. 14

2. Wybrane cytaty wraz z komentarzem……………………………... str. 16

3. Wstępne wnioski………………………………………………………str. 45

4. Rekomendacje…………………………………………………..…… str. 51

Wprowadzenie

Celem monitorowania wybranych publikacji i wydawnictw ukazujących się w

Polsce pod kątem występujących w nich treści rasistowskich, ksenofobicznych i

antysemickich jest określenie skali i postaci tego zjawiska w Polsce.

Monitorowanie treści rasistowskich, ksenofobicznych i antysemickich stanowi

jednocześnie realizację jednego z zadań wyznaczonych do przeprowadzenia

m.in. przez MSWiA w Krajowym Programie Przeciwdziałania Dyskryminacji

Rasowej, Ksenofobii i Związanej z Nimi Nietolerancji, jak również zaleceń

zawartych w szeregu dokumentów międzynarodowych. Obowiązek

monitorowania treści będących przedmiotem raportu zawarty jest m. in. w

Deklaracji i Planie Działania Światowej Konferencji przeciwko Rasizmowi,

Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Pokrewnym Formom Nietolerancji1 oraz w

większości zaleceń dotyczących ogólnej polityki Europejskiej Komisji przeciwko

Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI), będącej organem Rady Europy.2

Raport wpisuje się również w powszechnie przyjęte dziś wśród wspólnoty

międzynarodowej przekonanie, iż wszelkie przejawy rasizmu, ksenofobii i

antysemityzmu stanowią naruszenie zasad wolności i demokracji, a zwalczanie

tych negatywnych zjawisk jest integralnym elementem systemu ochrony i

promocji fundamentalnych praw człowieka.

1 Światowa Konferencja przeciwko Rasizmowi, Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Pokrewnym

Formom Nietolerancji odbyła się w Durbanie, w Republice Południowej Afryki, w dniach 31 sierpnia –

7 września 2001 r., http://www.un.org/WCAR/.

2 Teksty dziewięciu z jedenastu przyjętych dotychczas zaleceń dotyczących polityki ogólnej ECRI

opublikowane zostały w języku polskim w Biuletynie Biura Informacji Rady Europy, nr 4/2005.

Prezentowany raport składa się z dwóch głównych części. Pierwsza część

zawiera założenia metodologiczne, na których opierali się autorzy raportu

podczas monitorowania i klasyfikowania wybranych treści. Sformułowanie

założeń metodologicznych było elementem niezwykle istotnym ze względu na

konieczność uzyskania rzetelnych rezultatów i przedstawienia wniosków, było

również właściwe ze względu na brak wiążących prawnie definicji treści

rasistowskich, ksenofobicznych i antysemickich. Drugą, zasadniczą część stanowi

cząstkowy raport z pierwszej fazy monitoringu, trwającej od 16 listopada 2007 r.

do 15 grudnia 2007 r. W raporcie cząstkowym zawarto:

a) informacje na temat źródeł - wybranych tytułów prasowych, z których

pochodzą zakwalifikowane przez autorów jako materiał badawczy treści

(informacje na temat wydawcy, nakładu, redakcji oraz miejsca zakupu

danego tytułu) wraz z uzasadnieniem dokonanego wyboru źródeł;

b) wybrane cytaty zawierające treści rasistowskie, ksenofobiczne i antysemickie,

wraz z krótkim komentarzem ukazującym kontekst użytych sformułowań, jak

również podstawy zakwalifikowania ich do danej kategorii w odniesieniu do

przyjętych założeń metodologicznych. Treści zostały sklasyfikowane z

zachowaniem podziału na tytuły prasowe, w których zostały opublikowane;

c) wnioski cząstkowe – wstępne z monitoringu, wraz ze wskazaniem w zakresie

konieczności prowadzenia dalszych analiz i monitorowania. Dodatkowo,

wymienione zostały tytuły publikacji książkowych, które zdaniem autorów

raportu, powinny zostać poddane szczegółowej analizie pod względem

występujących w nich treści rasistowskich, ksenofobicznych i antysemickich,

wraz z uzasadnieniem dokonanego wyboru tytułów.

Część I

Założenia metodologiczne

1. Cel i podstawy przyjętych założeń

Przedstawiając zarys kryteriów przyjętych na potrzeby niniejszego badania

należy wyjść od podstawowego założenia, iż wolność wyrażania poglądów

gwarantowana przez art. 54 Konstytucji RP nie jest wolnością absolutną. Zarówno na

gruncie międzynarodowych standardów praw człowieka, jak i ustawodawstw

krajowych, nie budzi wątpliwości zasadność wyłączenia spod „parasola ochronnego”

zasady wolności słowa wypowiedzi o charakterze rasistowskim, ksenofobicznym i

antysemickim3. Co więcej, na państwach ciąży obowiązek penalizacji czynów

polegających na propagowaniu poglądów tej treści oraz ścigania ich sprawców. W

Zaleceniu nr 1 dotyczącym ogólnej polityki Europejskiej Komisji przeciwko

Rasizmowi i Nietolerancji czytamy, iż:

„w zgodzie ze zobowiązaniami podjętymi przez państwo na podstawie stosownych

instrumentów międzynarodowych, a w szczególności z artykułem 10 i 11

Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, ustne, pisemne, audiowizualne

wypowiedzi, a także inne formy ekspresji włączając media elektroniczne,

podżegające do nienawiści, dyskryminacji czy przemocy wobec rasowych,

etnicznych czy religijnych grup lub przeciwko ich członkom, na podstawie tego, że

przynależą oni do takiej grupy, są prawnie sklasyfikowane jako przestępstwa karne,

3 Europejski Trybunał Praw Człowieka wielokrotnie odrzucał skargi osób głoszących treści

rasistowskie, ksenofobiczne bądź antysemickie, które powoływały się na zawartą w art. 10

Europejskiej Konwencji Praw Człowieka zasadę wolności słowa stwierdzając, że treści te są jawnie

sprzeczne z art. 17 Konwencji, który stanowi, iż: „Żadne z postanowień niniejszej konwencji nie może

być interpretowane jako przyznanie jakiemukolwiek państwu, grupie lub osobie prawa do podjęcia

działań lub dokonania aktu zmierzającego do zniweczenia praw i wolności wymienionych w niniejszej

konwencji albo ich ograniczenia w większym stopniu, niż to przewiduje konwencja”. (Zob. m. in.

decyzje Trybunału w sprawach: X v. RFN, skarga nr 9235/81; Herwig Nachtmann v. Austria, skarga nr

36773/97; Hans-Jürgen WITZSCH v. Niemcy, skarga nr 41448/98; Mark Anthony NORWOOD v.

Wielka Brytania, skarga nr 23131/03 ). Również Komitet Praw Człowieka ONZ uznaje, iż poglądy i

wypowiedzi popierające nienawiść rasową, nie korzystają z ochrony wolności słowa przyznanej w art.

19 Międzynarodowego Paktu Praw Osobistych i Politycznych (Por. sprawa J.R.T. i Partia W.G. v.

Kanada, skarga nr 104/1981, uznana za niedopuszczalną 6 kwietnia 1983 r.)

które mogą także obejmować produkcję, dystrybucję i przechowywanie w celu

dystrybucji tych materiałów”.4

Polskie prawo karne w dużej mierze realizuje przedstawione powyżej

założenia, formułując w Kodeksie karnym następujące definicje przestępstw :

„Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub

nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych,

wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze

[............] Poczytaj, Kotku, w dokumencie, by Cię nie zadziwiły rezultaty... MD]