Fascynacja komunizmem – KTO, DLACZEGO

Piotr Zychowicz,  HISTORIA, nr. 9(31) wrzesień ‘15

To jeden z najbardziej drażliwych epizodów II wojny światowej na terenie Polski. Mowa o 17 września 1939 r. na ziemiach wschodnich.

A konkretnie o reakcji części tamtejszej cywilnej ludności na wkroczenie Armii Czerwonej. Ludność ta witała okupanta kwiatami, całowała pancerze sowieckich czołgów, demonstracyjnie okazywała radość z powodu upadku Polski.

Chociaż wśród wiwatujących tłumów byli polscy komuniści, to zdecydowaną ich o większość stanowili przedstawiciele innych narodów Rzeczypospolitej: Żydzi, Ukraińcy i Białorusini. Symbolem tej rebelii stał się żydowski wyrostek w skórzanej kurtce i z czerwoną przepaską na ramieniu. Wyrostek, który z okna domu strzela w plecy polskie­mu żołnierzowi. Albo ze śmiechem zdziera z budynku rządowego i rzuca na uliczny bruk tabliczkę z orłem białym.

Te dramatyczne wydarzenia, które zostały tak boleśnie zapamiętane przez

Polaków ze wschodu, stały się otwartą raną w relacjach polsko - żydowskich. Trudno bowiem wybaczyć sąsiadom zdradę. Współczesna dyskusja na ten temat jest jednak niezwykle trudna. Historycy żydowscy często reagują bardzo nerwowo i badacze wchodzący z nimi w polemikę narażeni są na przyklejenie im łatki "antysemitów, którzy przywołują mit żydokomuny".

Takie podejście do niczego nie prowadzi. Od wydarzeń tych minęło 76 lat i - w kolejną rocznicę września ­warto spokojnie o nich porozmawiać.

Porozmawiać o tym, co rzec żyw iście wydarzyło się 17 września na ziemiach wschodnich. I o przyczynach tego zjawiska. O nie zawsze fortunnej polityce II RP wobec "mniejszości", ale również o fascynacji części Żydów, Ukraińców i Białorusinów komunizmem. A wreszcie o wielkim rozczarowaniu, jakie bolszewizm przyniósł wszystkim tym ludziom.