Kult PIT-u. Po co nam to wszystko? Pity na wacie..., Kult Cargo...

A zatem po co nam ten cały PIT-owski rytuał? Skoro wiadomo, że da się to zrobić prościej, taniej i w dodatku bez uszczerbku dla przychodów państwa?

Krzysztof Kolany główny analityk Bankier.pl

https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kult-PIT-u-Po-co-nam-to-wszystko-7582678.html

Jak co roku miliony Polaków zmuszone są do składania rytualnego autodonosu. Państwo chce nas rozliczyć z przychodów, o których i tak wie i od których na ogół już otrzymało podatek.

Po co zatem ciąga nas po urzędach skarbowych?

Kwiecień – a zwłaszcza jego ostatnie dni – to okres podatkowego wzmożenia nad Odrą i Wisłą. Polacy milionami pielgrzymują do lokalnych urzędów skarbowych, składając coroczne „zeznanie podatkowe”. W zamian każdy otrzymuje skarbowe „rozgrzeszenie” zwalniające od przykrych konsekwencji niezłożenia "PIT-a" w nakazanym czasie i miejscu.

Czynność ta jest tak idiotyczna, że na ogół umyka nam rozmiar jej bezsensowności. „A teraz prędko, zanim dotrze do nas, że to bez sensu” – metoda Króla Juliana z filmu "Madagaskar" zdawała się przyświecać twórcom systemu pitowskiego.

Jak działa w Polsce PIT?

Załóżmy, że jesteś na etacie – jak ok. 12 milionów Polaków. Co miesiąc za pracę otrzymujesz wynagrodzenie, z którego pracodawca, nie pytając cię o zdanie, odprowadza do kasy państwa „składki na ubezpieczenie społeczne” oraz zaliczkę na podatek dochodowy – razem prawie 40% kosztu twojej pracy. Po roku od pracodawcy otrzymasz formularz PIT-11, w którym zawarta jest informacja, ile podatku od przychodów z pracy odprowadził za ciebie „zakład pracy”.

Po czym przepisujesz z jednej rubryki do drugiej te same liczby (albo nieco inne, jeśli zarobiłeś pieniądze w kilku firmach) i biegniesz z własnym PIT-em w zębach do najbliższego urzędu skarbowego (względnie idziesz z duchem czasu i wysyłasz go w formie cyfrowej). Zasadniczo nic na tym nie tracisz (oprócz czasu i nerwów), albo nawet nieco zyskujesz. Także państwo nic z tego nie ma. Jedynie urzędnicy skarbowi mają robotę. To, że zupełnie niepotrzebną, to już jest kwestia drugorzędna.

Jeśli masz szczęście (albo dzieci), to możesz liczyć na ulgę podatkową, dzięki której najdalej po trzech miesiącach urząd skarbowy w swej wspaniałomyślności zwróci ci kilka (lub czasem kilkanaście) banknotów dwustuzłotowych. Tak, aby rytuał corocznego PIT-owania kojarzył ci się z czymś miłym, na podobnej zasadzie jak pies Pawłowa reagował na dzwonek.

Za każdym razem przy wypełnianiu swoich PIT-ów zastanawiam się, po co to wszystko (bo przez kogo, to wiem). I prawie za każdym razem przychodzi mi na myśl inne wytłumaczenie. Gdy byłem młody i bardzo naiwny, wydawało mi się, że to taki obywatelski rytuał budujący wspólnotę z młodą polską demokracją (że przecież to wszystko jest z naszych podatków; jak w Ameryce). Później doszedłem do wniosku, że chodzi o to, aby urzędnicy skarbówki mieli zajęcie.

Im byłem starszy, tym bardziej nieprzyjemne konkluzje przychodziły mi do głowy. Uświadomiłem sobie, że ogólnonarodowe „oPITolenie” jest jedynie pretekstem służącym do poszerzenia inwigilacyjnych i represyjnych możliwości aparatu skarbowego. W myśl zasady, że skoro masz coś do ukrycia, to jesteś podatkowym przestępcą. Później dotarłem do „kłamstwa PIT-owskiego” – że PIT wbrew nazwie nie jest podatkiem płaconym od dochodu, lecz od przychodu uzyskanego z tytułu pracy.

W przypadku większości pracowników za "koszty uzyskania przychodów" uznaje się śmieszną kwotę 111,25 złotych miesięcznie, podczas gdy faktyczne koszty uzyskania przychodów z pracy są wielokrotnie wyższe.

Wtedy już wiedziałem, że nawet z punktu widzenia finansów państwa PIT jest daniną pozbawioną sensu: jest droga w poborze i nie jest głównym źródłem wpływów podatkowych państwa. Znacznie taniej i prościej byłoby ją zastąpić podatkiem pogłównym, z którego rząd uzyskałby taki sam przychód, a obywatele nie ponieśli zbyt dużych kosztów.

Są też inne propozycje opodatkowania pracy tak, aby system był znacznie prostszy, tańszy w obsłudze i mniej absorbujący dla podatników i płatników (np. propozycja opodatkowania jednolitą stawką fundusz płac na poziomie przedsiębiorstwa).

W 2016 roku (danych za 2017 resort finansów jeszcze nie opracował) do budżetu państwa z tytułu podatku „dochodowego” od osób fizycznych (czyli z PIT-u) wpłaciliśmy 48,2 mld zł. Według innej tabeli opublikowanej przez Ministerstwo Finansów w 2016 roku wpływy z PIT-u bez odliczania udziałów dla jednostek samorządu terytorialnego sięgnęły 89,34 mld zł – zatem 41,11 mld zł (czyli prawie połowa) kasy z naszych PIT-ów wpłynęła na rachunki gmin (trafia do nich 38% wpływów z podatku PIT), powiatów (10,25%) i województw (1,60%).

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 roku w Polsce żyło 38,4 mln ludzi, w tym 31,55 mln miało ukończone 18 lat. Zatem gdyby każdy pełnoletni obywatel RP zapłacił taki sam podatek, to zamiast PIT-owskiej mitręgi oddałby ok. 127 złotych miesięcznie (plus podatki lokalne) i miałby święty spokój. A rząd i tak wyszedłby na swoje.

Teraz jest tak, że nawet od pensji minimalnej (2 100 zł brutto) pracodawca odprowadza do urzędu skarbowego 119 zł „zaliczki na podatek dochodowy” (oraz – a może przede wszystkim – ok. 884 zł „składek na ubezpieczenie społeczne”). Zaliczka na PIT od mediany płac (3511 zł brutto) to już 244 zł – połowa zatrudnionych płaci mniejszy podatek, a połowa większy.

A zatem po co nam ten cały PIT-owski rytuał? Skoro wiadomo, że da się to zrobić prościej, taniej i w dodatku bez uszczerbku dla przychodów państwa?

„Gdy odrzucisz to, co niemożliwe, wszystko pozostałe, choćby najbardziej nieprawdopodobne, musi być prawdą” – ta zasada Sherlocka Holmesa każe nam poważnie zastanowić się nad najgorszą alternatywą. Że cały ten PIT-owski cyrk ma na celu przede wszystkim tresurę obywatela. Przegonienie go po urzędach, wyspowiadanie z przychodów i rzucenie podejrzenia na wszystkich – bo przecież każdego można oskarżyć o "dochód z nieujawnionego źródła”. To taki przyczółek państwa totalitarnego kryjący się pod maską deklaracji podatkowej. Niestety, nic nie wskazuje na to, abyśmy się mieli pożegnać z corocznym PIT-owaniem.

Kult PIT-u. Po co nam to wszystko? Pity na wacie..., Kult Cargo...
Wpisał: Krzysztof Kolany
23.04.2018.
Kult PIT-u. Po co nam to wszystko? Pity na wacie..., Kult Cargo... A zatem po co nam ten cały PIT-owski rytuał? Skoro wiadomo, że da się to zrobić prościej, taniej i w dodatku bez uszczerbku dla przychodów państwa? Krzysztof Kolany główny analityk Bankier.pl https://www.bankier.pl/wiadomosc/Kult-PIT-u-Po-co-nam-to-wszystko-7582678.html Jak co roku miliony Polaków zmuszone są do składania rytualnego autodonosu. Państwo chce nas rozliczyć z przychodów, o których i tak wie i od których na ogół już otrzymało podatek. Po co zatem ciąga nas po urzędach skarbowych? Kwiecień – a zwłaszcza jego ostatnie dni – to okres podatkowego wzmożenia nad Odrą i Wisłą. Polacy milionami pielgrzymują do lokalnych urzędów skarbowych, składając coroczne „zeznanie podatkowe”. W zamian każdy otrzymuje skarbowe „rozgrzeszenie” zwalniające od przykrych konsekwencji niezłożenia "PIT-a" w nakazanym czasie i miejscu. Czynność ta jest tak idiotyczna, że na ogół umyka nam rozmiar jej bezsensowności. „A teraz prędko, zanim dotrze do nas, że to bez sensu” – metoda Króla Juliana z filmu "Madagaskar" zdawała się przyświecać twórcom systemu pitowskiego. Jak działa w Polsce PIT? Załóżmy, że jesteś na etacie – jak ok. 12 milionów Polaków. Co miesiąc za pracę otrzymujesz wynagrodzenie, z którego pracodawca, nie pytając cię o zdanie, odprowadza do kasy państwa „składki na ubezpieczenie społeczne” oraz zaliczkę na podatek dochodowy – razem prawie 40% kosztu twojej pracy. Po roku od pracodawcy otrzymasz formularz PIT-11, w którym zawarta jest informacja, ile podatku od przychodów z pracy odprowadził za ciebie „zakład pracy”. Po czym przepisujesz z jednej rubryki do drugiej te same liczby (albo nieco inne, jeśli zarobiłeś pieniądze w kilku firmach) i biegniesz z własnym PIT-em w zębach do najbliższego urzędu skarbowego (względnie idziesz z duchem czasu i wysyłasz go w formie cyfrowej). Zasadniczo nic na tym nie tracisz (oprócz czasu i nerwów), albo nawet nieco zyskujesz. Także państwo nic z tego nie ma. Jedynie urzędnicy skarbowi mają robotę. To, że zupełnie niepotrzebną, to już jest kwestia drugorzędna. Jeśli masz szczęście (albo dzieci), to możesz liczyć na ulgę podatkową, dzięki której najdalej po trzech miesiącach urząd skarbowy w swej wspaniałomyślności zwróci ci kilka (lub czasem kilkanaście) banknotów dwustuzłotowych. Tak, aby rytuał corocznego PIT-owania kojarzył ci się z czymś miłym, na podobnej zasadzie jak pies Pawłowa reagował na dzwonek. Za każdym razem przy wypełnianiu swoich PIT-ów zastanawiam się, po co to wszystko (bo przez kogo, to wiem). I prawie za każdym razem przychodzi mi na myśl inne wytłumaczenie. Gdy byłem młody i bardzo naiwny, wydawało mi się, że to taki obywatelski rytuał budujący wspólnotę z młodą polską demokracją (że przecież to wszystko jest z naszych podatków; jak w Ameryce). Później doszedłem do wniosku, że chodzi o to, aby urzędnicy skarbówki mieli zajęcie. Im byłem starszy, tym bardziej nieprzyjemne konkluzje przychodziły mi do głowy. Uświadomiłem sobie, że ogólnonarodowe „oPITolenie” jest jedynie pretekstem służącym do poszerzenia inwigilacyjnych i represyjnych możliwości aparatu skarbowego. W myśl zasady, że skoro masz coś do ukrycia, to jesteś podatkowym przestępcą. Później dotarłem do „kłamstwa PIT-owskiego” – że PIT wbrew nazwie nie jest podatkiem płaconym od dochodu, lecz od przychodu uzyskanego z tytułu pracy. W przypadku większości pracowników za "koszty uzyskania przychodów" uznaje się śmieszną kwotę 111,25 złotych miesięcznie, podczas gdy faktyczne koszty uzyskania przychodów z pracy są wielokrotnie wyższe. Wtedy już wiedziałem, że nawet z punktu widzenia finansów państwa PIT jest daniną pozbawioną sensu: jest droga w poborze i nie jest głównym źródłem wpływów podatkowych państwa. Znacznie taniej i prościej byłoby ją zastąpić podatkiem pogłównym, z którego rząd uzyskałby taki sam przychód, a obywatele nie ponieśli zbyt dużych kosztów. Są też inne propozycje opodatkowania pracy tak, aby system był znacznie prostszy, tańszy w obsłudze i mniej absorbujący dla podatników i płatników (np. propozycja opodatkowania jednolitą stawką fundusz płac na poziomie przedsiębiorstwa). W 2016 roku (danych za 2017 resort finansów jeszcze nie opracował) do budżetu państwa z tytułu podatku „dochodowego” od osób fizycznych (czyli z PIT-u) wpłaciliśmy 48,2 mld zł. Według innej tabeli opublikowanej przez Ministerstwo Finansów w 2016 roku wpływy z PIT-u bez odliczania udziałów dla jednostek samorządu terytorialnego sięgnęły 89,34 mld zł – zatem 41,11 mld zł (czyli prawie połowa) kasy z naszych PIT-ów wpłynęła na rachunki gmin (trafia do nich 38% wpływów z podatku PIT), powiatów (10,25%) i województw (1,60%). Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2016 roku w Polsce żyło 38,4 mln ludzi, w tym 31,55 mln miało ukończone 18 lat. Zatem gdyby każdy pełnoletni obywatel RP zapłacił taki sam podatek, to zamiast PIT-owskiej mitręgi oddałby ok. 127 złotych miesięcznie (plus podatki lokalne) i miałby święty spokój. A rząd i tak wyszedłby na swoje. Teraz jest tak, że nawet od pensji minimalnej (2 100 zł brutto) pracodawca odprowadza do urzędu skarbowego 119 zł „zaliczki na podatek dochodowy” (oraz – a może przede wszystkim – ok. 884 zł „składek na ubezpieczenie społeczne”). Zaliczka na PIT od mediany płac (3511 zł brutto) to już 244 zł – połowa zatrudnionych płaci mniejszy podatek, a połowa większy. A zatem po co nam ten cały PIT-owski rytuał? Skoro wiadomo, że da się to zrobić prościej, taniej i w dodatku bez uszczerbku dla przychodów państwa? „Gdy odrzucisz to, co niemożliwe, wszystko pozostałe, choćby najbardziej nieprawdopodobne, musi być prawdą” – ta zasada Sherlocka Holmesa każe nam poważnie zastanowić się nad najgorszą alternatywą. Że cały ten PIT-owski cyrk ma na celu przede wszystkim tresurę obywatela. Przegonienie go po urzędach, wyspowiadanie z przychodów i rzucenie podejrzenia na wszystkich – bo przecież każdego można oskarżyć o "dochód z nieujawnionego źródła”. To taki przyczółek państwa totalitarnego kryjący się pod maską deklaracji podatkowej. Niestety, nic nie wskazuje na to, abyśmy się mieli pożegnać z corocznym PIT-owaniem. Krzysztof Kolany
Zmieniony ( 23.04.2018. )