Wybory jako placebo


Polska to dziwny kraj... Nawet w skróconej o połowę kadencji parlamentarnej potrafią zmieścić się dwa rządy. Tak było w latach 1989-91, ponownie w latach 1991-93. Gdy w 1993 roku po raz pierwszy nastała koalicja PZPR + ZSL, kadencja trwała, ile miała trwać, ale mieliśmy w niej aż trzy rządy z trzema kolejnymi premierami. Dlaczego środkowy spośród nich przestał pełnić ten urząd, pamiętamy dość dobrze, bo to było dosyć niecodzienne wydarzenie... Ale dlaczego zaczął? To jest: dlaczego przestał pełnić tę funkcję jego bezpośredni poprzednik, skoro był taki "młody i dobrze zapowiadający się"? Pewnie istnieje więcej niż jedna odpowiedź na to pytanie i trudno wśród nich wyznaczyć tę najwłaściwszą, ale mniejsza o to.

Gdy jednak koalicja "czerwono-zielona" trwała i trwała, rozlegały się głosy za skróceniem kadencji. Chociaż uczuciowo było mi szczególnie daleko do Czerwonych i do Zielonych, sam pomysł kolejnego skrócenia kadencji parlamentu wydawał mi się bardzo niefortunny. Owszem, trzeci z owych premierów wielu rodakom naraził się swoimi nieopatrznymi słowami na temat nieubezpieczania się rolników od skutków powodzi... Na ogół jednak rozlegały się głosy "odsunąć ... od władzy!". I ― odsunięto. Następna kadencja trwała znowu pełne 4 lata, koalicja, u jej początku zawiązana, została rozwiązana (z woli "większego" koalicjanta ― tak to w każdym razie wyglądało...), a mimo tego parlament i rząd dotrwały do przepisowego terminu. Owszem, także wtedy wołano, że trzeba "posprzątać po ...", a ten, kto najgłośniej wołał, kręcił na siebie samego bicz udzielając pouczeń, po czym poznaje się mężczyznę. Domaganie się skrócenia kadencji za czasów rządu prof. Buzka również uważałem za demagogiczny postulat (tym bardziej, że wysuwała go strona, która była nań głucha, gdy o 4 lata wcześniej była jego adresatką).

I znowu w 2001 r. nastali Czerwoni z Zielonymi. Tym razem koalicja rozpadła się z woli koalicjanta większego, premierów było nawet dwóch, a mimo tego do pełnych 4 lat dotrwała, chociaż również do skrócenia tej kadencji nawoływali – znowu niesłusznie, wedle mnie ― co bardziej niecierpliwi... Wreszcie rozległy się "wszystkie srebrne dzwony" i zaczęła się kolejna kadencja. Koalicja w niej istniejąca nie zawsze nazywała się koalicją (czasem np. "paktem stabilizacyjnym"). Chociaż jesteśmy dopiero przed półmetkiem kadencji, przeżywała już rozmaite zaskakujące wstrząsy: a to trudną do wyjaśnienia zmianę na stanowisku premiera (trudną, bowiem w ciągu kilkunastu lat demokracji w Polsce nie było zwyczaju, że lider najsilniejszego ugrupowania w parlamencie zostaje premierem ― gdy tak bywało, stanowiło to dwa wyjątki, w 2001 i w 2006 r., a nie regułę, o której świadczyło dziesięciu innych dotychczasowych premierów), a to wyrzucenie ew. przyjęcie na powrót najbardziej niesfornego koalicjanta...

Najnowszy wstrząs wziął się z tego, że "w kręgu podejrzeń" znalazł się pewien polityk, który miał pomóc w tzw. "odrolnieniu" jakiegoś kawałka polskiej ziemi. Gdyby nasz kraj był normalnym tj. kapitalistycznym krajem, to taki problem nie miałby szansy zaistnieć! Po prostu nie istniałoby ani "odrolnienie", ani "dorolnienie", ani nic podobnego. Jeśli jakiś grunt jest prywatny, to właściciel i tylko on decyduje, co tam zrobi: czy będzie na nim pasł kozy, hodował sałatę lub kukurydzę, czy może urządzi pole golfowe, kopalnię torfu, hotel albo szkołę. I tylko, gdyby szkodził, zagrażał albo uprzykrzał życie innym, np. dozwalał emitować: hałas, trucizny, nieznośne odory, szkodliwe promieniowania, to urzędnicy i sędziowie mogliby wtrącać się w to, co on (ten właściciel) na swoim gruncie robi ― zgodnie z zasadą, że "wolność mojej pięści kończy się tam, gdzie zaczyna się nos mojego bliźniego". Jednak jeśli kompetencja władzy publicznej sięga dalej, to znaczy to, że "właściciel" nie jest właścicielem, że faktycznym właścicielem jest suweren (cesarz, książę, chan, serenissima repubblica, narodnaja riespublika itp. konstrukcja prawna), a ten niby-właściciel jest tylko dzierżawcą albo użytkownikiem, obowiązanym jeszcze za to płacić trybut suwerenowi. Jak w feudaliźmie. Albo jak w socjaliźmie, który ― jak wiadomo ― "przezwycięża problemy nie znane poza nim".