<drignacynowopolski@substack.com>
W obliczu przygotowań Unii Europejskiej do wprowadzenia podatków bezpośrednich do swojego budżetu, nowe badanie wykazało, że aż 70 proc. Polaków nie zdaje sobie sprawy z nadchodzących zmian
Według Warsaw Enterprise Institute zdecydowana większość obywateli Polski (66-70 proc.) nie zdaje sobie sprawy, że Unia Europejska zamierza wprowadzić nowe podatki, które będą bezpośrednio zasilać budżet UE.
Podatki te obejmują mechanizm dostosowania granicznego w zakresie emisji dwutlenku węgla (CBAM), minimalny podatek w ramach filaru drugiego i częściowy transfer dochodów z systemu handlu emisjami (ETS).
To odkrycie nastąpiło w momencie, gdy Polska stoi w obliczu potencjalnej procedury nadmiernego deficytu prowadzonej przez Komisję Europejską, co może skutkować podwyższeniem podatków.
W odpowiedzi Warsaw Enterprise Institute zlecił Maison&Partners przeprowadzenie badania w celu oceny świadomości Polaków na temat ich zobowiązań podatkowych. Pomimo niedawnych kryzysów, takich jak pandemia, wojna i inflacja, które nadwyrężyły warunki finansowe, badanie wykazuje ogólnie pozytywny wynik, ale podkreśla znaczną lukę w świadomości dotyczącej polityki fiskalnej UE.
W ciągu ostatnich siedmiu lat polscy obywatele stali się bardziej czujni w kwestii swoich składek podatkowych, co zostało spowodowane trwającymi wyzwaniami gospodarczymi i nominalnymi podwyżkami płac. Prawie 80 procent Polaków spontanicznie wskazuje podatki jako główne źródło finansowania państwa, koncentrując się głównie na podatkach odliczanych od zatrudnienia, a nie na podatkach od towarów i usług.
Badanie pokazuje również, że świadomość różnych rodzajów podatków znacznie wzrosła w porównaniu do sytuacji sprzed siedmiu lat.
Podczas gdy w 2017 r. aż 21 proc. Polaków uważało, że w ogóle nie płaci podatków, dziś odsetek ten spadł do zaledwie 10 proc. Jednocześnie największa grupa Polaków jest świadoma płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) – przyznaje się do tego 74 proc., w porównaniu do 72 proc. w 2017 r. Tymczasem 59 proc. jest świadomych, że płacą podatek od wartości dodanej (VAT), w porównaniu do 42 proc. w 2017 r., a 50 proc. jest świadomych akcyzy na alkohol, wyroby tytoniowe i paliwo; wyniki te pokazują, że rzeczywiste zrozumienie tych rodzajów podatków jest mniejsze, niż mogłyby sugerować odpowiedzi ankietowe.
Postrzeganie systemu podatkowego jako niesprawiedliwego i skomplikowanego utrzymuje się, 87 procent Polaków opowiada się za jego uproszczeniem, a nadchodzące podatki UE zaskakują wielu. Obejmuje to podatki mające na celu wyrównanie szans konkurencyjnych w państwach członkowskich i rozwiązywanie problemów środowiskowych poprzez nowy podatek węglowy.
Gdy Polska radzi sobie z tymi zmianami, rząd może napotkać opór ze strony swoich obywateli, którzy są dobrze poinformowani o podatkach krajowych, ale mniej o europejskich strategiach fiskalnych. Ta rozbieżność podkreśla potrzebę lepszej komunikacji i edukacji w zakresie polityk podatkowych UE, gdy zaczną one wchodzić w życie.