14 lutego 2024

Skandaliczne propozycje Nowackiej. Historia bez Ks. Piotra Skargi, „Wyklętych” i bohaterów czasu okupacji

Przedstawione przez Ministerstwo Edukacji Narodowej plany cięć programowych dotyczyć będą również treści omawianych na lekcjach historii. W ramach „odciążenia” uczniów resort Barbary Nowackiej zaproponował odejście od przedstawiania uczniom kluczowych elementów dziejów ojczystych. Z kursu podstawowego zniknąć ma Powstanie Wielkopolskie, a nawet na rozszerzeniu nie będzie wymagana znajomość wybitnych wojskowych Rzeczpospolitej Szlacheckiej. Z podstawy wypaść mają liczne informacje o kulturotwórczej roli chrześcijaństwa, Ks. Piotrze Skardze, czy Św. Maksymilianie Marii Kolbe.

Od 12 do 19 lutego trwać mają pre-konsultacje zaproponowanych przez resort Barbary Nowackiej zmian w podstawie programowej. O tym, jakie treści mają z lekcji zniknąć, dowiedzieć się można z dokumentów przedstawionych na ministerialnej stronie internetowej.

Resort Barbary Nowackiej planuje zaoszczędzić czas na lekcjach historii skreślając z programu wiele wiadomości o cywilizacyjnej roli chrześcijaństwa. Z zakresu wymaganej wiedzy o czasach starożytnych zniknie wymóg zrozumienia „kulturotwórczej nowości” objawionej religii. Z kolei podczas nauki o wczesnym średniowieczu, uczniowie nie będą musieli już poznawać znaczenia pojęcia „Christianitas”, ani doniosłej roli cywilizacyjnej mnichów iro- szkockich. Wiedza o reformie gregoriańskiej – kluczowej przecież dla historii powszechnej – konieczna będzie jedynie dla realizujących kurs rozszerzony.

Licealiści nie będą już poświęcać uwagi współdziałaniu pierwszych polskich władców z Kościołem dla utrwalenia suwerenności kraju, a nawet na rozszerzeniu nie znajdzie się miejsce na opis sporu króla Bolesława Śmiałego ze Św. Stanisławem. Konieczność rozumienia zagrożenia zewnętrznego ( szczególnie niemieckiego) dla Polski Piastów zostanie przeniesiona na „rozszerzenie”.

Uwaga poświęcona chrześcijaństwu ma ucierpieć nawet na zajęciach dotyczących kultury wieków średnich. Uczniowie nie będą już mówili o chrześcijaństwie „jako podstawie ścisłej więzi wiary i rozumu, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu Św. Tomasza z Akwinu”.

Propozycje zmian mogą poważnie zaciążyć na znajomości dziejów epoki „sarmackiej”. Z kursu rozszerzonego zniknie wymóg znajomości najwybitniejszych strategów wojskowych I Rzeczpospolitej, w tym Jana Karola Chodkiewicza, czy Stanisława Żółkiewskiego.

Uczniowie nie będą także musieli rozumieć źródeł utożsamiana Polski z „przedmurzem chrześcijaństwa”. Z nauki o dziejach ojczystych zniknie wymóg poznania programu odnowy politycznej ks. Piotra Skargi oraz tego zawartego w „Ślubach Lwowskich” Jana Kazimierza. Zmiany pogorszą również pełną znajomość dziejów oświecenia i Rewolucji Francuskiej. Z kursu rozszerzonego znikną wiadomości o ludobójstwie w Wandei.

Wygląda na to, że prawdziwa dewastacja dokona się w programie poświęconym czasom zaborów. Uczeń „dostrzega kluczowe znaczenie utrzymania i przekazywania polskiego kodu kulturowego (wiara, język) dla podtrzymania świadomości narodowej” – mówi wymóg, którego skreślenie z podstawy zaproponował resort Barbary Nowackiej. Zdolność charakteryzacji przejawów ożywienia życia religijnego Polaków w przeddzień odzyskania niepodległości ma zostać zaś przeniesiona na „rozszerzenie”. Z podstawowego wymiaru kursu mają również zniknąć informacje o Powstaniu Wielkopolskim – choć data jego wybuchu jest przecież świętem państwowym.

Szokujące propozycje ministerstwo wystosowało również względem omówienia wieku XX. Wiedza o współpracy hitlerowskich Niemiec i ZSRR ma być wymagana wyłącznie od uczniów podchodzących do matury rozszerzonej, podobnie jak znajomość różnic programów politycznych Romana Dmowskiego i Józefa Piłsudskiego.

Z zakresu nauczania skreślono wymóg znajomości przykładów heroizmu Św. Maksymiliana Marii Kolbego, czy Witolda Pileckiego… Ireny Sendlerowej, rodziny Ulmów i innych.

W podstawie ministerstwo zaproponowało również wstrząsającą zmianę językową. Z programu ma zniknąć nauka o „ludobójstwie Polaków na Wołyniu i Małopolsce Wschodniej”. Zamiast niej uczniowie mają poznawać dzieje „konfliktu polsko- ukraińskiego” na tych terenach.

Zastanawiające są również propozycje resortu względem nauki o okresie powojennym. Nawet z rozszerzonego programu mają zniknąć treści poświęcone bezkarności nazistów po wojnie, czy rozwojowi radykalizmu islamskiego. Ministerstwo proponuje pozbycie się wymogu omówienia „form zniewalania Polaków przez reżim komunistyczny” oraz losów „Żołnierzy Wyklętych”. Kontrowersje wokół problemów dekomunizacji i lustracji po 1989 roku mają być omawiane wyłącznie na „rozszerzeniu”.

To zaledwie część skandalicznych zmian, jakie zasugerowało kierowane przez Barbarę Nowacką ministerstwo. Wymownie przemodelowany ma zostać również tekst uzasadnienia programu nauczania oraz opis celu edukacji historycznej. Z tego ostatniego usunięte mają zostać całe akapity mówiące o patriotycznym celu edukacji historycznej.

Źródło: men.gov.pl FA