Artykuł Günthera Burbacha. https://apolut.net/maschinen-an-die-macht

Jak deregulacja, drony i cyfrowi oligarchowie wykolejają XXI wiek
================================
Ukraina nie jest sprawcą, ale sceną. Cierpienie ludności, egzystencjalna walka obronna, wszystko to jest instrumentalizowane w celu opracowania i testowania technologii broni, która wkrótce może zostać wykorzystana w innych konfliktach. USA, Wielka Brytania, Izrael i prywatne firmy zbrojeniowe widzą tę wojnę nie tylko jako projekt geopolityczny, ale także jako okazję do przyspieszonej gotowości rynkowej.
=========================
Sztuczna inteligencja, robotyka i autonomia wojskowa łączą się w nową formę władzy
=============================
Wyobraź sobie scenę, która nie rozgrywa się już w filmie science fiction, ale na prawdziwych polach bitew naszych czasów: dwumetrowy mechaniczny robot o humanoidalnej sylwetce maszeruje przez zbombardowaną dzielnicę przemysłową. Wykrywa ruchy za ścianą, skanuje przestrzeń wewnętrznym czujnikiem termowizyjnym, oblicza prawdopodobieństwo zagrożenia na poziomie 78 procent za pomocą modułu neuronowego i otwiera ogień. Bez kontaktu radiowego. Bez rozkazów. Bez ludzkiego wahania.
Ten obraz nadal jest fikcją. Ale nie na długo.
Ponieważ warunki technologiczne, polityczne i ekonomiczne, aby takie sceny stały się rzeczywistością, zostały stworzone dawno temu. Sztuczna inteligencja, robotyka i autonomia wojskowa łączą się w nową formę władzy, władzę, która nie jest już legitymizowana przez państwa lub konstytucje, ale raczej przez farmy serwerów, konstelacje satelitarne i dekrety deregulacyjne.
Trzy wydarzenia zazębiają się jak tryby systemu, który coraz bardziej wymyka się wpływom człowieka:
- Infrastruktura cyfrowa Elona Muska, w szczególności sieć satelitarna Starlink i humanoidalny robot Tesli „Optimus”, stanowią już kręgosłup komunikacji wojskowej i automatyzacji w strefach konfliktu, takich jak Ukraina.
- Autonomiczne systemy uzbrojenia, w szczególności drony z modułami rozpoznawania celów i podejmowania decyzji AI, nie są już prototypami, ale rzeczywistością na polu bitwy, często niezauważaną i często niekontrolowaną.
- Polityczna deregulacja AI Donalda Trumpa, skonkretyzowana w rozporządzeniu wykonawczym ze stycznia 2025 r., może stworzyć próżnię regulacyjną, w której technologie będą wdrażane globalnie bez moralnych barier ochronnych.
Co to oznacza? Że jako społeczeństwo stoimy w obliczu technologicznego przewrotu, który wpływa nie tylko na nasz świat pracy czy media społecznościowe, ale także na podstawowe pytania ludzkiej egzystencji: Kto decyduje o życiu i śmierci? Kto ponosi odpowiedzialność, gdy algorytmy popełniają błędy? I co się stanie, gdy narzędzia władzy będą w rękach tych, którzy nie podlegają już demokratycznej kontroli?
W tym artykule zbadano te trzy linie rozwoju nie w ich teoretycznej możliwości, ale w ich rzeczywistej realizacji, z wiarygodnymi źródłami, przykładami technicznymi i jasnym zamiarem: ostrzec, zanim będzie za późno.
Podczas gdy talk-show wciąż debatują nad ustawami o ogrzewaniu, nowa rzeczywistość jest programowana w tajemnicy i nie zna rozkazu cofnij.
„Przyszłość wojny nie jest przygotowywana — była ćwiczona od dawna”.
Cyfrowa maszyna wojenna — Jak Starlink i roboty Muska zmieniają pojęcie frontu
Kiedy ludzie mówią dziś o Elonie Musku, wielu myśli o Teslach, startach rakiet lub, jeśli o to chodzi, kilku niejasnych tweetach. Jednak to, co nie znajduje oddźwięku w opinii publicznej, to fakt, że Musk od dawna jest graczem w globalnej wojnie, nie metaforycznie, ale w rzeczywistości. I nie jako polityk czy generał, ale jako dostawca infrastruktury. Dzięki swojej sieci satelitarnej Starlink po cichu katapultował się na kluczową pozycję wcześniej zarezerwowaną tylko dla państw. Bez Starlink ukraińska armia byłaby w dużej mierze ślepa cyfrowo, mimo że oficjalnie ani USA, ani NATO nie są bezpośrednio zaangażowane.
Starlink zasadniczo działa jak cyfrowy układ nerwowy. Obecnie na orbicie znajduje się ponad 5500 satelitów, a liczba ta rośnie. Musk chce rozszerzyć ją do ponad 40 000. Każdy z tych satelitów jest częścią sieci, która dostarcza stacjom naziemnym internet, niezależnie od kabli, serwerów lub krajowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Starlink jest używany militarnie na Ukrainie od 2022 roku. Początkowo mówiono, że celem jest stabilizacja sektora cywilnego. Jednak system ten od dawna jest używany do sterowania dronami, umożliwiania komunikacji w czasie rzeczywistym między frontem a dowództwem i koordynowania ataków. Zasadniczo Starlink jest kręgosłupem cyfrowej wojny Kijowa.
A Musk? Ma kontrolę nad siecią, zarówno technicznie, jak i politycznie.
W lutym 2023 roku po raz pierwszy zablokował pewne żądania wojskowe Kijowa, takie jak ataki na rosyjskie okręty wojenne za pośrednictwem danych Starlink. Może to brzmieć rozsądnie z perspektywy deeskalacji, ale pokazuje to przede wszystkim jedną rzecz: pojedynczy przedsiębiorca może teraz decydować, która armia może się komunikować, a która nie. Wyobraź sobie, że firma telekomunikacyjna zdecydowałaby się zablokować alianckie połączenia radiowe z powodów moralnych podczas II wojny światowej.
Nie do pomyślenia. Dzisiaj: rzeczywistość.
W tym samym czasie Tesla pracuje nad projektem, który rodzi jeszcze większe pytania: humanoidalnym robotem „Optimus”. Nadal jest reklamowany jako inteligentny pomocnik w gospodarstwie domowym i produkcji.
Musk pokazał go: Na scenie, niosąc pudełko, sortując śruby, balansując jajkiem w kuchni — idealny chwyt PR-owy.
Ale czym naprawdę jest ten 1,73-metrowy robot: platformą. Jak smartfon, na który można pobrać dowolną aplikację, tyle że z nogami, chwytnymi dłońmi i 200 niutonometrami siły ramion. Firma obiecuje wkrótce masową produkcję Optimusa. Dziesiątki tysięcy sztuk rocznie.
Oficjalnie ma sortować paczki lub pomagać seniorom. Ale każdy, kto zna tę technologię, wie: Optimus potrafi również chodzić, utrzymywać równowagę, rozpoznawać przedmioty i podejmować decyzje. Wszystko to opiera się na sieciach neuronowych, uczeniu maszynowym i danych w czasie rzeczywistym przetwarzanych przez tysiące kamer i czujników. A skoro taki system sprawdził się w fabryce, dlaczego nie w tunelu w Bakhmut? Technologia ta nie rozróżnia prac domowych od wojny miejskiej.
Ważne jest to, czego nauczysz oprogramowanie. Robot sprzątający rozpoznaje, co jest brudne. Robot bojowy rozpoznaje, co jest niebezpieczne. A jeśli decyzja o tym, co jest niebezpieczne, zostanie pozostawiona uczącemu się systemowi, to niewiele nam brakuje do tego, by maszyny zabijały same z siebie.
Można by zaprotestować, że to mało prawdopodobne. Optimus jeszcze nie działa. To wciąż odległe marzenie. Ale sedno sprawy jest takie: w środowisku zliberalizowanym, a to właśnie polityka Trumpa (więcej na ten temat później) masowo promuje, wprowadzenie go na rynek nie zajmie już 20 lat, ale może trzy. A w ciągu tych trzech lat kraj taki jak Ukraina testuje już drony sterowane przez sztuczną inteligencję w rzeczywistej eksploatacji. To nie jest argument przeciwko Ukrainie. To argument przeciwko naiwności, z jaką postrzegamy technologiczne realia.
Optimus nie musi być uzbrojony, by być niebezpieczny. Wystarczy, że będzie działał jako system autonomiczny, tj. bez stałej kontroli człowieka. Samo pytanie, czy robot powinien wyciągnąć żołnierza z ognia, czy przekazać go wrogowi, może być kwestią życia i śmierci.
I nikt nie ponosi odpowiedzialności, jeśli coś pójdzie nie tak. Żadnego oficera, żadnego programisty, żadnego serwera.
Jeszcze poważniejsza jest jednak kombinacja systemów: Starlink zapewnia infrastrukturę cyfrową, Optimus platformę fizyczną. Do tego dochodzą modele AI, takie jak GPT-5 lub specjalne wojskowe modele Large Language Models (LLM), które trenują schematy podejmowania decyzji na podstawie tysięcy scenariuszy i danych wojennych ze świata rzeczywistego. Objętości danych, które Musk ma nadzieję pozyskać dzięki Optimusowi, mogłyby z kolei zostać wykorzystane do trenowania dodatkowych modeli AI. A te modele mogą następnie — i nie jest to spekulacja, ale raczej obecny stan rozwoju — przeprowadzać identyfikację celów, obliczać analizy ryzyka i wydawać propozycje operacyjne. W czasie rzeczywistym. Autonomicznie.
Nie trzeba być paranoikiem, aby rozpoznać, co się tu pojawia: cyfrowo-wojskowa maszyna, która już częściowo funkcjonuje, a której pełna automatyzacja została zainicjowana dawno temu. Nie przez parlamenty ani generałów, ale przez gigantów technologicznych i inwestorów.
Problem nie polega na tym, że ta technologia istnieje. Problem polega na tym, że jest poza ich kontrolą. Kiedy sieć satelitarna taka jak Starlink wpływa na przebieg wojny, kiedy humanoidalnego robota można przeprogramować w dowolnym momencie, kiedy algorytmy niezależnie ustalają priorytety celów, to nie jest postęp. To punkt zwrotny.
Niewidzialna broń – autonomiczne systemy i sztuczna inteligencja na wojnie: test na Ukrainie
To, co kiedyś było pokazywane tylko na wystawach wojskowych lub obliczane w dokumentach Pentagonu, jest teraz testowane w czasie rzeczywistym, na ukraińskiej ziemi, często całkowicie ukryte przed opinią publiczną. Nie tylko czołgi, rakiety i zachodnia technologia uzbrojenia stale napływają na teren wojny, ale także nowa generacja zautomatyzowanych systemów: drony, roboty i moduły obrony powietrznej, niektóre wyposażone w algorytmy uczenia się, niektóre całkowicie autonomiczne.
„Autonomiczny” w tym kontekście nie oznacza po prostu bez zdalnego sterowania. Oznacza to, że system samodzielnie decyduje, czy coś jest rozpoznawane jako cel, czy istnieje zagrożenie i czy strzelać, czy nie.
Fakt, że właśnie takie technologie są w użyciu, został potwierdzony nie tylko przez dziennikarzy i analityków specjalistów, ale teraz także przez zachodnich partnerów obronnych. Ukraina od dawna stała się poligonem doświadczalnym dla technologii uzbrojenia wspomaganego przez AI. To, co tam się sprawdza, jest później eksportowane, czy to militarnie, ekonomicznie, czy politycznie.
Szczególnie znanym przypadkiem jest tzw. „Saker Scout”, dron zaprojektowany we współpracy z brytyjskimi wynalazcami, między innymi, a teraz wyposażony w moduł AI, który może wykrywać cele naziemne za pomocą tzw. głębokiego uczenia. System analizuje dane w podczerwieni i obrazy z powietrza, porównuje je z danymi szkoleniowymi z poprzednich misji i kategoryzuje, czy cele są pozycjami wroga, pojazdami czy infrastrukturą cywilną. Współczynnik trafień jest przerażająco wysoki, a tolerancja błędów niepokojąco niska.
Gdy obiekt zostanie sklasyfikowany jako potencjalny cel, dron może oznaczyć go do późniejszego zniszczenia przez artylerię lub zaatakować bezpośrednio, jeśli jest wyposażony w materiały wybuchowe. Konsultacja z człowiekiem? Niekoniecznie. Niektóre systemy działają w tzw. trybie „wystrzel i zapomnij”: otrzymują przybliżony obszar przeszukiwania, a algorytm zajmuje się resztą.
Pierwsze autonomiczne systemy są również wdrażane na ziemi. Brytyjskie Ministerstwo Obrony potwierdziło dostawę systemów „SkyKnight” na Ukrainę w 2024 r. Są to mobilne moduły obrony powietrznej z wspomaganym przez sztuczną inteligencję wykrywaniem celów. Zasada działania: radar z czujnikiem 360° analizuje trajektorię nadlatujących obiektów. Oprogramowanie decyduje, czy jest to wrogi dron, ptak, czy jeden z własnych śmigłowców firmy, i strzela w ułamku sekundy. Cały system jest sprzężony z siecią neuronową podejmującą decyzje, wyszkoloną w symulowanych scenariuszach bojowych.
Podobne technologie zostały już przetestowane w Izraelu przy użyciu słynnego drona „Harop”, tzw. „amunicji krążącej”, która może krążyć nad obszarem docelowym nawet przez sześć godzin, zanim uderzy w niego i go zniszczy. Tymczasem zachodnioeuropejskie i wschodnioeuropejskie firmy zbrojeniowe pracują nad podobnymi koncepcjami. Kontrola staje się coraz bardziej zautomatyzowana. To nie ludzie decydują już, kiedy rozpocząć atak, ale zbiór danych szkoleniowych.
Inny niepokojący przykład: drony termitowe wypełnione łatwopalnym metalem, które celowo podpalają pozycje wroga. Te drony, niektóre wyposażone w autonomiczne algorytmy celowania, mogą sparaliżować całe okopy lub linie zaopatrzenia. Zniszczenie termiczne jest powszechne i trudne do ugaszenia. Nie jest ani precyzyjne, ani chirurgiczne, ale brutalne psychologicznie.
Te osiągnięcia otrzymują jedynie ograniczone wsparcie naukowe. Podczas gdy organizacje takie jak Campaign to Stop Killer Robots i UNIDIR Institute (UN Institute for Disarmament Research) od lat ostrzegają przed autonomiczną wojną, rządy, zwłaszcza pod presją obecnych konfliktów, działają w szarej strefie. Ze zrozumiałych powodów Ukraina prawie nie ujawnia żadnych informacji o wdrażanych przez siebie systemach. Producenci powołują się na tajemnice handlowe. A zachodni sponsorzy? Prawie o tym nie mówią ani nie nazywają tego „innowacją”.
Technicznie rzecz biorąc, wiele opiera się na tzw. przetwarzaniu brzegowym, czyli mocy obliczeniowej, która odbywa się bezpośrednio w urządzeniu, a nie na centralnym serwerze. Dzięki temu systemy są szybsze, bardziej komunikatywne, ale także mniej kontrolowalne. Autopilota w samochodzie łatwo śledzić. Algorytm namierzania AI w chipie drona FPV, który eksploduje w okopie 300 km za linią frontu, nie można.
Jeszcze w maju 2025 r. raport Center for a New American Security (CNAS) ostrzegał przed właśnie tym rozwojem sytuacji.
Tytuł: „Łańcuch zabójstw wyrywa się na wolność”.
Raport analizuje, w jaki sposób systemy AI coraz częściej tworzą własne łańcuchy decyzyjne bez nadzoru człowieka. Autorzy mówią o „erozji odpowiedzialności wojskowej” i „fundamentalnych wyzwaniach dla prawa międzynarodowego”. Po zaprogramowaniu kompas moralny maszyny jest ograniczony do tego, czego została nauczona.
A co się stanie, jeśli dane będą złe? Jeśli system pomyli cywilów z zaprawionymi w boju? Jeśli algorytm zaklasyfikuje sygnaturę cieplną jako zagrożenie, ponieważ podobny wzór wcześniej doprowadził do trafienia?
Odpowiedzialność staje się czarną skrzynką w takich przypadkach. Nikt nie wie dokładnie, jak algorytm podjął decyzję; można ją zrekonstruować tylko retrospektywnie – jeśli w ogóle.
Ukraina nie jest sprawcą, ale sceną. Cierpienie ludności, egzystencjalna walka obronna, wszystko to jest instrumentalizowane w celu opracowania i testowania technologii broni, która wkrótce może zostać wykorzystana w innych konfliktach. USA, Wielka Brytania, Izrael i prywatne firmy zbrojeniowe widzą tę wojnę nie tylko jako projekt geopolityczny, ale także jako okazję do przyspieszonej gotowości rynkowej.
Testowane jest tutaj niczym innym , jak przejściem od kontrolowanej do samostanowiącej machiny wojennej. A konsekwencje nie są jeszcze przewidywalne.
Deregulacja Trumpa – AI bez pasów bezpieczeństwa
Kiedy mówi się o zagrożeniu, jakie stanowi dziś sztuczna inteligencja, wielu myśli o fantazjach o Terminatorze lub inteligentnych maszynach, które pewnego dnia mogłyby przejąć władzę nad światem. Jednak prawie nikt nie zdaje sobie sprawy, że podstawa prawna mająca na celu zapobieganie niekontrolowanemu korzystaniu z takich systemów jest obecnie demontowana w szybkim tempie, szczególnie w USA. A jednym z najważniejszych czynników napędzających ten rozwój nazywa się Donald J. Trump.
23 stycznia 2025 r., zaledwie trzy tygodnie po objęciu urzędu, Trump podpisał pakiet środków bez precedensu w historii regulacji w USA: tak zwany „rozporządzenie wykonawcze 10 do 1”. Istota tego: za każde nowe rozporządzenie rządowe należy uchylić dziesięć istniejących rozporządzeń. Brzmi to jak uproszczenie administracyjne, ale w rzeczywistości jest to ogólny atak na wszelkie formy nadzoru rządowego, szczególnie w sektorze technologicznym.
Dołączona karta informacyjna Białego Domu stwierdza:
„Ameryka będzie światowym liderem w dziedzinie sztucznej inteligencji. Regulacja nie może być hamulcem wolności i innowacji”. (Źródło: whitehouse.gov, 23 stycznia 2025 r.)
To, co brzmi jak obietnica innowacji, w praktyce oznacza: systemy AI można rozwijać, rozpowszechniać a nawet przenosić do kontekstów wojskowych przy znacznie mniejszej kontroli regulacyjnej w przyszłości, bez komisji etycznych, bez analizy ryzyka i bez przejrzystych standardów.
Wśród nich znajduje się „Blueprint for an AI Bill of Rights”, zbiór zasad administracji Bidena, który miał zapewnić ochronę praw człowieka dla wrażliwych aplikacji AI. Ten dokument, który nigdy nie był prawnie wiążący, został natychmiast nazwany przez doradców Trumpa „hamulcem wzrostu”. Wytyczne Defense Innovation Unit, które miały zapewnić krytyczny nadzór nad autonomicznymi systemami w sektorze obronnym, również mają zostać usunięte.
Co to oznacza w konkretnym znaczeniu? Że sztuczna inteligencja do celów wojskowych, na przykład do wyboru celu, rozpoznawania wzorców lub wspomagania decyzji, może być w przyszłości rozwijana bez żadnego obowiązku zapewnienia możliwości śledzenia. I nie dzieje się to w próżni.
Duże korporacje, takie jak Palantir, Anduril, Lockheed Martin i OpenAI (oddział wojskowy) od dawna są gotowe na integrację tak zwanych „modułów predykcyjnego celowania” z systemami dronów lub platformami dowodzenia i kontroli.
Mówiąc technicznie, oznacza to, że modele językowe takie jak GPT-5 (i jego wojskowe warianty) mogą symulować całe scenariusze operacyjne na polecenie, ustalać priorytety potencjalnych celów i rekomendować decyzje taktyczne na podstawie dużych zestawów danych, a nawet bezpośrednio interweniować w procesach decyzyjnych.
Przykład: System AI analizuje ostatnie 72 godziny ruchów wroga, rozpoznaje wzorce w rozmieszczeniu ciężkiej artylerii, tworzy mapę prawdopodobieństwa kolejnego ataku i na tej podstawie generuje sugestię, które współrzędne należy obrać za cel przy użyciu precyzyjnej broni. Bez osądu ludzkiego, bez wiedzy kontekstowej, opierając się wyłącznie na ważeniu matematycznym. Decyzja o ataku leży wtedy albo w rękach przemęczonego dowódcy, albo w przyszłości w rękach samego systemu.
Sam Trump skomentował ten temat na wydarzeniu kampanijnym w marcu 2025 r. w następujący sposób:
„Nie potrzebujemy lewicowych kodeksów moralnych dla maszyn. Potrzebujemy wyników. Ameryka nie może przegrać, ponieważ biurokraci boją się przyszłości”.
Jego cel jest jasny: technologiczne przywództwo za wszelką cenę. Ryzyko? Czy jest ignorowane? Debaty etyczne? Odrzucone jako „lewicowe i radykalne straszenie”.
A to jest niebezpieczne, ponieważ połączenie deregulacji i interesów wojskowych to mieszanka wybuchowa. Firmy, które wcześniej wahały się przed wprowadzeniem na rynek systemów o wyższym poziomie autonomii z powodu przeszkód regulacyjnych, teraz czują się ośmielone. Odpowiedzialność moralna jest przenoszona na klienta lub wbudowana bezpośrednio w produkt.
Wewnętrzny raport Centrum Technologii Humanitarnej, ujawniony w lutym 2025 r., pilnie ostrzega :
„Jeśli zniknie sieć bezpieczeństwa regulacyjnego, pojawi się globalna proliferacja (rozmnażanie się komórek przyp tłum.) przemocy algorytmicznej. Kto pierwszy wdroży, wygrywa, a kto ostrzega, traci udział w rynku”.
Szczególnie wybuchowe: te wydarzenia mają miejsce jednocześnie z ogromnymi inwestycjami w infrastrukturę AI, w tym przez tzw. Stargate Project, konsorcjum o wartości 500 miliardów dolarów składające się z OpenAI, Oracle i SoftBank, które buduje nową, globalną infrastrukturę AI. Cel: 100 000 procesorów graficznych H100, rozmieszczonych w dziesięciu megacentrach, kontrolowanych przez ich własny quasi-internet. Potęga technologiczna, która napędza każdego krajowego ustawodawcę do przodu.
Nadal istnieją międzynarodowe organy zajmujące się tymi wydarzeniami, takie jak UNESCO. Jednak ich wpływ jest ograniczony. I tak długo, jak globalna potęga, taka jak USA, będzie aktywnie deregulować, wszyscy inni będą zmuszeni pójść w ich ślady lub odłączyć się od globalnej konkurencji.
Końcowym rezultatem jest rozwój, który mógł rozpocząć się z najlepszymi intencjami, ale teraz wymyka się spod kontroli: maszyny, które myślą, działają i zabijają niezależnie. Napędzane przez polityczną krótkowzroczność, presję ekonomiczną i chęć poświęcenia zasad etycznych dla dobra postępu.
Perspektywy i ostrzeżenia – Kiedy system decyduje i nikt nie może go powstrzymać
Nie zaczyna się od eksplozji. Zaczyna się od przesyłu danych. Z satelitą, który przesyła dane. Z dronem, który decyduje, czy obiekt powinien zostać sklasyfikowany jako zagrożenie. Z robotem, który nie odwraca się już, gdy ktoś krzyczy.
To, co widzieliśmy w ostatnich miesiącach i co opisaliśmy w tym artykule, nie jest postępem technologicznym w klasycznym sensie. To zmiana władzy. Od ludzi. Od odpowiedzialności. W stronę maszyn, które wiedzą o nas więcej z każdą decyzją, uczą się o nas więcej i ostatecznie decydują, co się z nami stanie.
Ten rozwój ma trzy oblicza:
Pierwsze to Elon Musk, a raczej to, co on reprezentuje. Nie tylko człowiek z satelitami i robotami, ale kompleks technologiczny, który wyzwolił się spod prymatu polityki. Każdy, kto może dziś decydować o przebiegu wojny, filtrując dane połączeń lub wyłączając swoje usługi, ma większą władzę niż parlament. A każdy, kto jednocześnie buduje roboty, które chodzą, chwytają i działają, a następnie twierdzi, że są pomocnikami domowymi, może nie mówić całej prawdy.
Drugie oblicze to autonomiczna broń. To, co kiedyś zaczęło się od zdalnie sterowanych pocisków, jest teraz samouczącym się systemem, który decyduje, gdzie wystrzelić na podstawie obrazów celu, danych z próbek i modeli obliczeniowych. Ukraina pokazuje nam, jak taka technologia działa „w sytuacjach awaryjnych”. I pokazuje również, jak cicho przekroczono ten próg. Bez debaty. Bez mandatu. Bez planu B.
Trzecia twarz to Donald Trump i to, co jego polityka wywołuje na całym świecie: utrata wszelkich barier. Kiedy przepisy są uchylane, ponieważ „spowalniają innowacje”, kiedy badania nad sztuczną inteligencją nie wymagają już nadzoru etycznego, kiedy pozwala się budować ogromne modele, których nikt w pełni nie rozumie, to nie jest krok naprzód. To utrata kontroli w czasie rzeczywistym.
Co więc z tego wyniknie?
Być może nie natychmiastowy poważny upadek systemu. Być może nie marsz maszyn. Ale trwała dewaluacja ludzkiego podejmowania decyzji. Powolna erozja odpowiedzialności, praworządności, przejrzystości. I ostatecznie nowa normalność: pytanie nie brzmi już, czy systemowi wolno zabijać, ale tylko, jak jest w tym niezawodny.
Tragiczne jest to, że widzieliśmy to wszystko. Nakręciliśmy o tym filmy, napisaliśmy książki i rozpoczęliśmy projekty badawcze. Ale teraz, gdy sprawy stają się konkretne, a ludzie w Kijowie latają dronami za pośrednictwem Starlink, humanoidalne roboty wchodzą do produkcji seryjnej w Teksasie, a w Waszyngtonie zniesiono awaryjne zamknięcie regulacyjne, wolimy patrzeć na sondaże wyborcze, mecze futbolowe i inflację.
Ale ci, którzy teraz odwracają wzrok, nie będą mogli później powiedzieć, że nie wiedzieli.
Dobra wiadomość: jest jeszcze czas. Czas, aby porozmawiać o sztucznej inteligencji, nie tylko w żargonie Doliny Krzemowej, ale politycznie, prawnie i etycznie. Czas, aby sformułować prawdziwe zasady, globalne, wiążące i przejrzyste. Czas, aby odzyskać odpowiedzialność od tych, którzy algorytmicznie ją odrzucili.
Ale ten czas się kończy. Ponieważ maszyny nie mają cierpliwości. Po prostu ciągle kalkulują.
Ostateczny apel:
Nie żyjemy w dystopii. Jeszcze nie. Ale zmierzamy w tym kierunku, jeśli nadal będziemy wierzyć, że postęp jest z natury dobry, że technologia jest neutralna, że systemy są mądrzejsze od ludzi. Może nadszedł czas, aby przestać się tylko dziwić i w końcu zabrać głos. Ponieważ ci, którzy milczą, gdy maszyny uczą się zabijać, są współwinni.
Günther Burbach
Tłumaczył Paweł Jakubas, proszę o jedno Zdrowaś Maryjo za moją pracę.
Artykuł ukazał się 30 maja 2025 roku na stronie : https://apolut.net/maschinen-an-die-macht/
Źródła i przypisy:
I. Trumps Deregulierungspolitik
Quelle 1: White House (Amtssitz des US-Präsidenten), Veröffentlicht am 23. Januar 2025
https://www.whitehouse.gov/fact-sheets/2025/01/fact-sheet-president-donald-j-trump-launches-massive-10-to-1-deregulation-initiative/
Quelle 2: White House, Veröffentlicht am 23. Januar 2025
https://www.whitehouse.gov/presidential-actions/2025/01/unleashing-prosperity-through-deregulation/
II. Autonome Waffensysteme im Ukraine-Krieg
Quelle 3: Forbes (US-Wirtschaftsmagazin), Veröffentlicht am 17. Oktober 2023 https://www.forbes.com/sites/davidhambling/2023/10/17/ukraines-ai-drones-seek-and-attack-russian-forces-without-human-oversight/
Quelle 4: Automated Decision Research (Forschungsplattform für autonome Systeme), Abrufbar seit 2024
https://automatedresearch.org/weapon/saker-scout-uav/
Quelle 5: UNITED24 Media (offizielles ukrainisches Medienprojekt unter Präsidentschaft von Wolodymyr Selenskyj), Veröffentlicht am 14. April 2024
https://united24media.com/war-in-ukraine/ai-powered-turret-that-hunts-russian-drones-meet-sky-sentinel-ukraines-new-air-defense-8589
Quelle 6: Wikipedia (nur zur technischen Einordnung verwendet – nicht als Primärquelle!), Stand: abgerufen Mai 2025
https://en.wikipedia.org/wiki/IAI_Harop
Quelle 7: „Investing in Great-Power Competition“ (CNAS)
https://www.cnas.org/publications/reports/investing-in-great-power-competition
III. Elon Musk, Starlink und Robotik
Quelle 8: Financial Times (britische Wirtschaftszeitung), Veröffentlicht am 21. Januar 2025
https://www.ft.com/content/a9cd130f-f6bf-4750-98cc-19d87394e657
Quelle 9: TechCrunch (US-Technachrichtenplattform), Veröffentlicht am 21. Januar 2025
https://techcrunch.com/2025/01/21/openai-teams-up-with-softbank-and-oracle-on-50b-data-center-project/
Quelle 10: OpenAI (offizielle Firmenwebsite), Veröffentlicht am 21. Januar 2025
https://openai.com/index/announcing-the-stargate-project/
Quelle 11: Times of India (indische Tageszeitung, Technologieressort), Veröffentlicht am 28. Februar 2025
https://timesofindia.indiatimes.com/technology/social/elon-musk-provides-an-update-on-teslas-optimus-robot-there-will-be-a/articleshow/119912214.cms
Quelle 12: The Sun (britisches Boulevardblatt, Technik-Rubrik), Veröffentlicht am 16. März 2025
https://www.thesun.co.uk/tech/31012254/moment-elon-musk-reveals-tesla-optimus-robots/