Treść umowy indemnizacyjnej, w której USA zobowiązywały się do niewysuwania żądań o odszkodowania za mienie pozostawione na terenie Polski przez obywateli USA.
https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%20384/volume-384-I-5518-English.pdf
=======================
Nr 5518
STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI
I
POLSKA
Umowa (wraz z aneksem i wymianą not) dot
roszczeń obywateli Stanów Zjednoczonych. Podpisano o
Waszyngton, 16 lipca 1960 r
Teksty oficjalne: angielski i polski.
Zarejestrowany w Stanach Zjednoczonych 6 stycznia 1961 r.
STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI
I
POLOGNE
Umowa (wraz z aneksem i wymianą not) dot
wnioski o odszkodowanie od obywateli Stanów Zjednoczonych
Zjednoczony. Podpisano w Waszyngtonie, 16 lipca 1960 r
Oficjalne teksty w języku angielskim i polskim.
Zarejestrowany w Stanach Zjednoczonych 6 stycznia 1961 r.
170 Organizacja Narodów Zjednoczonych – Seria Traktatów 1961
Nr 5518. UMOWA 1 MIĘDZY RZĄDEM
STANÓW ZJEDNOCZONYCH AMERYKI I
RZĄD PRL
DOTYCZĄCE ROSZCZEŃ OBYWATELI ZJEDNOCZONYCH
STANY. PODPISANO W WASZYNGTONIE DNIA 16 LIPCA 1960 ROKU
Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki i Rząd
PRL pragnąc dokonać zaspokojenia roszczeń obywateli
Stanów Zjednoczonych przeciwko Polsce i pragnąc zacieśnienia stosunków gospodarczych
między obydwoma krajami,
Zgodzono się na następujące :
Artykuł I
A. Rząd PRL, zwany dalej
jako Rząd Polski, zgadza się zapłacić, a Rząd RP
Stany Zjednoczone zgadzają się przyjąć kwotę 40 000 000,00 dolarów amerykańskich
odpowiedzialności za pełne zaspokojenie i zwolnienie wszystkich roszczeń obywateli Stanów Zjednoczonych
Państw, niezależnie od tego, czy są to osoby fizyczne, czy prawne, przeciwko Rządowi Polskiemu
z powodu nacjonalizacji i innego przejęcia przez Rzeczpospolitą mienia oraz
praw i interesów związanych z majątkiem, które wystąpiły w dniu lub wcześniej
wejściem w życie niniejszej Umowy.
B. Zapłata kwoty 40.000.000,00 dolarów przez Rząd Polski
składane są Sekretarzowi Stanu Stanów Zjednoczonych co dwadzieścia lat
raty w wysokości 2 000 000,00 dolarów w walucie amerykańskiej, każda rata będzie płatna
wypłacane dziesiątego stycznia, począwszy od dziesiątego stycznia 1961 r.
Artykuł II
Roszczenia, o których mowa w artykule I i które zostały uregulowane i
zwolnionych na mocy niniejszej Umowy, są roszczeniami obywateli Stanów Zjednoczonych z tytułu
a) nacjonalizacji lub innego przejęcia przez Polskę majątku i praw oraz
interesy związane z nieruchomością;
(6) przywłaszczenie albo utratę możliwości używania lub korzystania z mienia na gruncie polskim
ustaw, rozporządzeń lub innych środków ograniczających lub ograniczających prawa i interesy
a w zakresie majątku rozumie się przez to w celu
1 Weszło w życie 16 lipca 1960 r., czyli w dniu podpisania, zgodnie z artykułem VIII.
172 Organizacja Narodów Zjednoczonych – Seria Traktatów 1961
tej klauzuli, datą zawłaszczenia lub utraty użytkowania lub przyjemności jest
datę pierwszego zastosowania tych polskich ustaw, rozporządzeń lub innych środków
do nieruchomości; I
c) długi przedsiębiorstw znacjonalizowanych lub przejętych przez Polskę
oraz długi obciążające majątek znacjonalizowany,
przywłaszczone lub w inny sposób przejęte przez Polskę.
Artykuł III
Kwota wypłacona Rządowi Stanów Zjednoczonych na mocy artykułu I
niniejsza Umowa będzie rozpowszechniana w taki sposób i zgodnie z nimi
metod dystrybucji, jakie mogą zostać przyjęte przez Rząd Stanów Zjednoczonych
Stany.
Artykuł IV
Po wejściu w życie niniejszej Umowy Rząd Stanów Zjednoczonych
Państwa nie będą przedstawiać Rządowi Polskiemu ani popierać roszczeń ws
obywateli Stanów Zjednoczonych przeciwko Rządowi Polskiemu do którego
odniesienie znajduje się w artykule I niniejszej Umowy. W przypadku takich roszczeń
są przedstawiane bezpośrednio przez obywateli Stanów Zjednoczonych Rządowi
Rzeczypospolitej Polskiej, Rząd Polski przekaże je Rządowi RP
Stany Zjednoczone.
Artykuł V
A. Mając na celu pomoc Rządowi Stanów Zjednoczonych w jego
podział pomiędzy powodów kwoty należnej od Rządu Polskiego,
Rząd Polski, na wniosek Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, dokona
Zjednoczonych, dostarczyć takie informacje lub dowody, w tym szczegółowe informacje na temat
własność i wartość majątku oraz prawa i udziały w nim i w związku z nim
własności, jakie mogą być konieczne lub odpowiednie do tego celu oraz, w takim przypadku,
jeżeli takie informacje lub dowody zostaną uznane za niewystarczające, zezwolić na zbadanie przez
przedstawiciele Rządu Stanów Zjednoczonych, w zakresie dozwolonym przez
prawa polskiego, mienie, które, jak twierdzi, zostało znacjonalizowane lub przejęte
Polska.
B. Mając na celu ochronę Rządu Polskiego przed możliwymi
dochodzenie za pośrednictwem krajów trzecich lub w inny sposób roszczeń uregulowanych niniejszą Umową
niniejsze, Rząd Stanów Zjednoczonych przekaże Rządowi
Polska kopie formalnych pozwów, jakie mogą składać powodowie
oraz kopie decyzji co do zasadności i wysokości roszczeń.
C. W odniesieniu do każdego roszczenia uznanego za zasadne przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej
Stanach Zjednoczonych, Rząd Stanów Zjednoczonych przekaże Rządowi
Nr 5518
174 Organizacja Narodów Zjednoczonych – Seria Traktatów 1961
oryginały dokumentów własności Polski dotyczących znacjonalizowanego majątku
lub zajętych przez Rzeczpospolitą Polską, przez którą powstała wierzytelność, łącznie z zabezpieczeniami
osoby prawne będące własnością powoda, jeżeli cały majątek takiej osoby prawnej
osoby zostały znacjonalizowane lub zabrane przez Rzeczpospolitą Polską. W przypadku reklamacji
nie opierają się na takich dokumentach, dostarczy Rząd Stanów Zjednoczonych
do Rządu Polskiego oświadczenie podpisane przez powoda.
D. Każdy rząd przekaże sobie informacje lub udzieli pomocy
pomoc, o której mowa w ustępach A, B i C niniejszego artykułu zgodnie z art
z procedurami, które mają zostać uzgodnione przez oba Rządy.
Artykuł VI
W ciągu trzydziestu dni od wejścia w życie niniejszego Porozumienia Gubernator
Władze Stanów Zjednoczonych zwolnią kontrolę blokującą nad całą Polską
nieruchomości w Stanach Zjednoczonych.
Artykuł VII
Załącznik 1 do niniejszej Umowy stanowi integralną część niniejszej Umowy.
Artykuł VIII
Niniejsza Umowa wchodzi w życie z dniem podpisania.
W DOWÓD CZEGO niżej podpisany, należycie umocowany do tego przez
swoje odpowiednie Rządy, podpisały niniejsze Porozumienie.
Sporządzono w Waszyngtonie, w dwóch egzemplarzach, w językach angielskim i polskim,
oba równie autentyczne, 16 lipca 1960 r.
W imieniu Rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki:
Foy D. KOHLER
W imieniu Rządu PRL:
SR4CZKOWSKI
1 Patrz s. 1 176 tego tomu.
Nr 5518
176 Organizacja Narodów Zjednoczonych – Seria Traktatów 1961
ZAŁĄCZNIK
A. W celu dystrybucji przez Rząd Stanów Zjednoczonych
suma do zapłaty przez Rząd Polski, „roszczenia obywateli Stanów Zjednoczonych”
czy prawa i interesy związane z majątkiem są znacjonalizowane, przywłaszczone lub
w inny sposób zabrane przez Polskę, które z dniem tej nacjonalizacji, zawłaszczenia
lub inne, do dnia wejścia w życie niniejszej Umowy1, miały charakter ciągły
posiadane, z zastrzeżeniem postanowień ustępów B i C niniejszego załącznika,
a) bezpośrednio przez osoby fizyczne będące obywatelami Stanów Zjednoczonych;
(b) bezpośrednio przez osoby prawne utworzone zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych lub:
składowe lub inna jego jednostka polityczna, z czego pięćdziesiąt procent lub więcej
pozostający w obrocie kapitał akcyjny lub udziały własnościowe należały do obywateli tego państwa
Stany Zjednoczone;
(c) bezpośrednio przez osoby prawne utworzone zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych lub:
składowe lub inna jego jednostka polityczna, z czego pięćdziesiąt procent lub więcej
pozostały kapitał akcyjny lub udziały majątkowe należały do osób fizycznych
którzy byli obywatelami Stanów Zjednoczonych, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez interesy
jedna lub więcej osób prawnych dowolnej narodowości;
d) pośrednio przez osoby fizyczne będące obywatelami Stanów Zjednoczonych lub osoby prawne
osoby zorganizowane zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych lub państwa składowego, lub
inny jej podmiot polityczny, poprzez udziały w osobach prawnych zorganizowanych na mocy
prawu Stanów Zjednoczonych, państwa składowego lub innego podmiotu politycznego
które nie są ujęte w kategorii b) lub c) powyżej;
(e) pośrednio przez osoby z kategorii (a), (b) lub (c) powyżej, poprzez własność
kapitał akcyjny lub bezpośrednie udziały majątkowe w osobach prawnych zorganizowanych na podstawie art
prawa polskiego, którego część majątku została przejęta przez Rzeczpospolitą Polską, lub ma charakter prawny
osoby zorganizowane według prawa niemieckiego, których większa część majątku posiada
zostały zajęte przez Polskę;
(/) pośrednio przez osoby z kategorii (d) powyżej, poprzez własność prawną
osoby, o których mowa w ostatnim zdaniu, kapitału akcyjnego lub bezpośredniego
udziały majątkowe w osobach prawnych zorganizowanych według prawa polskiego, jakiekolwiek
którego część majątku została przejęta przez Rzeczpospolitą Polską lub w zorganizowane osoby prawne
na prawie niemieckim, którego większa część majątku została przejęta przez Polskę
i które zaprzestały swojej działalności; Lub
(g) pośrednio przez osoby z kategorii (a), (b), (c) lub (d) powyżej, poprzez interesy, które
łącznie mają znaczną kwotę, za pośrednictwem dowolnej liczby osób prawnych
zorganizowanej zgodnie z prawem jakiegokolwiek kraju, w której znajduje się znaczna część majątku
zostały podjęte przez Polskę, z wyjątkiem odsetek, które można w ten sposób kompensować
jakąkolwiek inną umowę międzynarodową, której Polska jest stroną.
B. Osoby prawne utworzone zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych lub części składowej
Państwo lub inna jego jednostka polityczna, które zostały zreorganizowane na drodze sądowej
1 Patrz s. 1 170 z tego tomu.
Nr 5518
178 Organizacja Narodów Zjednoczonych – Seria Traktatów 1961
postępowania po ich majątku lub prawach i interesach związanych z majątkiem
zostały znacjonalizowane lub zabrane przez Rzeczpospolitą, będą uczestniczyć w sumie płatnej przez Rząd
Polski jedynie w zakresie pozostającym do spłaty kapitałem akcyjnym lub udziałami majątkowymi
u takich osób prawnych, w momencie nacjonalizacji lub innego przejęcia,
przez osoby fizyczne będące obywatelami Stanów Zjednoczonych, bezpośrednio lub pośrednio poprzez
udziały w jednej lub większej liczbie osób prawnych zorganizowanych zgodnie z prawem Stanów Zjednoczonych
lub jego składowego państwa lub innego podmiotu politycznego.
C. Roszczenia oparte w całości lub w części na majątku nabytym po zastosowaniu
dyskryminacyjnych środków niemieckich pozbawiających lub ograniczających prawa właścicieli takiej nieruchomości
będą uczestniczyć w sumie, którą Rząd Polski ma zapłacić jedynie za części
takich roszczeń, które nie opierają się na majątku nabytym w takich okolicznościach.
Nr 5518
1961 Organizacja Narodów Zjednoczonych — seria traktatów 181
II
Sekretarz Stanu Ministra Pełnomocnego, Radca Finansowy,
Ambasada Polska
DEPARTAMENT STANU
WASZYNGTON
16 lipca 1960
Ekscelencja:
Mam zaszczyt potwierdzić otrzymanie Pańskiego listu z tą datą, który
brzmi następująco:
„Mam zaszczyt nawiązać do dyskusji toczących się w trakcie negocjacji
dotyczące Porozumienia podpisanego dzisiaj1 pomiędzy rządami
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie
roszczeń obywateli Stanów Zjednoczonych.
W związku z zainteresowaniem wyrażonym przez Rząd
Stany Zjednoczone Ameryki w rozliczeniu wyemitowanych obligacji dolarowych,
wyemitowane lub gwarantowane przez Rząd Polski w Stanach Zjednoczonych w okresie
z lat 1919-1939, mam zaszczyt poinformować, że polska
Rząd potwierdza swój zamiar rozwiązania problemu obligacji
zadłużenia w drodze bezpośrednich rozmów z amerykańskimi obligatariuszami lub ich przedstawicielami
tywanci.
Przyjmij, Ekscelencjo, wyrazy mojego najwyższego poważania. „
Mam zaszczyt poinformować Państwa, że mój rząd przyjął do wiadomości
wypowiedź cytowana powyżej.
Przyjmij, Ekscelencjo, wyrazy mojego najwyższego poważania.
W imieniu Sekretarza Stanu:
Foy D. KOHLER
Zastępca Sekretarza Stanu do Spraw Europejskich
His Excellency Stanislaw Raczkowski
Minister Pełnomocny
Doradca finansowy
Ambasada PRL
1 Patrz s. 1 170 z tego tomu.